Tavşan Bakımı ve Aşı Programı

1.VHS(Viral Hemorajik Sendrom) > (Türkiyede yok) 

2.Mikzamatozis > (Türkiyede yok) 

3.Kuduz (Türkiyede var.) 

   Tavşanlara Uygulanan Antiparaziter ilaç Uygulamaları (Bu uygulama aşılama değildir.Hatalı olmakla birlikte çoğu zaman aşı diye telaffuz ediliyor.) 

1.Dış parazitlere karşı (kulak uyuzu,genel uyuz,chelitelozis,akarlar vb): Ülkemizde uygulanabiliyor. 

2.İç parazitlere karşı (mide-bağırsak kıl kurtları,şeritler-tenyalar) : Ülkemizde uygulanabiliyor. 

 ***Aşılama konusunda sadece kuduz aşısı yapılabilmektedir.Antiparaziter ilaç uygulamaları her iki ayda bir tekrarlanmalıdır.Tavşanlarda tırnak kesimi iki ayda bir yapılmalıdır. Çene ve dişler maksimum 6 ayda bir kontrol edilmelidir. 

 ***Beslenme:

 -Bebeklik döneminde 0-1 yaş arası pelet yem+saman+yonca . Arada yeşillik(3 aydan sonra) -Gençlik döneminde 1-5 yaş arası beslenme yeşillik ağırlıklı ama yine pelet+saman+yonca -Yaşlılık döneminde 5+ yaş yine bebekliği gibi beslenir. 

                                                   TAVŞAN BAKIMI HASTALIKLARI VE TEDAVİSİ

 

 *Tavşanların ömürleri ne kadardır? 

Tavşanların ortalama ömürleri 7-9 yıldır.Ticari tavşanlarda ortalama ömür süresi 4-5 yıl ile sınırlıdır.Tavşanlar sıcak kanlı memeli gurubundandır.Tavşanlar gündüzleri uyuyup geceleri hareketlenirler.Tavşanlar otçuldurlar herbivordurlar.Tavşanlar gündüzleri köşelerine çekilip uyurlar aktif olarak en sevdikleri şey kazmak ve kemirmektir.Tavşanların evde gezmesi için izalasyon gereklidir.Bu izalasyon için balkon,özel oda ve büyük kafes gerekebilir.Tavşanlar sosyal hayvanlardır kafeste ise günde 3-4 saat gezmesi gerekmektedir.Koşmaya ihtiyaç durmaktadır.Kulübelerinde iki kapı olmalıdır. Kendilerini güvende hissetmeleri için gereklidir.Tavşanlar için zemini ızgara telli kafesler tercih edilmelidir. 

 *Tavşanlarda hastalıkların ortaya çıkmasında etkenler nelerdir? 

 -Tavşanın yaşam ortamında ani gürültü 

 -Tavşanın yaşam ortamın da stres faktörlerinin olması. 

 -Hijyen kurallarının dikkatli uygulanması gerekmektedir.Özellikle dışkı ve idrar alanları temiz olmalıdır. 

 *Tavşanlar banyo yaptırılabilir mi? 

 -Tavşanlarda banyo kesinlikle yasaktır.

 *Tavşanlarda içme suyu nasıl olmalıdır? 

 -Su temiz olmalı ve gün aşırı değiştirilmelidir.su sabit devrilmeyen kaplarda verilmeli ve asla soğuk olmamalıdır.Tavşanların sebzelerden aldıkları su oranı kesinlikle yetersizdir ilave suya ihtiyaç duyarlar.Tavşanlar günlük 300-600 ml su tüketirler.

 *Tavşanların gebelik süresi ne kadardır?

 -Tavşanlarda gebelik süresi 28-33 gündür.Yılda 5-6 doğum yapabilir.tavşanlar her doğumda 4-10 yavru yaparlar.Tavşanlarda üreme ilkbahar ve yaz öncesi çok yüksektir.sonbaharda üreme tavşanlarda düşer. 

 *Tavşanın günlük yem tüketimi ne kadar olmalıdır?  

 -Tavşanın Pelet yem tüketimi 150-300 gr olmalıdır. 

 *Tavşanlarda havuç tüketimi ve diğer besin tüketiminde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? 

 -Tavşanlara fazla havuç vermek bilinenlerin aksine zararlıdır.İki günde bir adet günde ½ havuç verilmelidir tavşanlara fazla havuç vermek havucun içindeki yüksek şeker yüzünden zararlıdır.Her yeşillik tavşana ikram edilmemelidir,yıkanıp kurulanmalıdır. 

 *Tavşanların beslenmesi nasıl olmalıdır? 

 -Tavşanlar bol saman ,kuru yonca,yeşillik,kuru hazır mama (pelet) verilmelidir.Tavşanlara su yeterli miktarda verilmelidir.tavşana sınırsız oranda saman verilebilir.günde iki avuç kuru mama ,iki avuç kuru ot (yonca yaprağı) ,yeşil yapraklı (marul-lahana ,dereotu,maydanoz,sebze kabuğu,bürüksel lahanası,yeşil fasulye,enginar,karnabahar yaprakları) verilebilir.Yarım havuç günlük ve salatalık tavşanlara günde 3 kez farklı yeşillik verilir 3kg’lık tavşana 1 kg yeşillik. Tavşanlar için saman diş bileyicisidir uzun olmalıdır sindirim sistemini rahatlatır diş sağlığı için önemlidir.Saman yurt dışında sıkıştırılmış olarak satılmaktadır günde 2 avuç verilmektedir.Kuru yonca hazım sorunu çeken tavşanlara önerilmektedir.Tavşanlarda ishal olgularında hazır gıda ve yeşillik yasaktır ot ve saman verilmesini önermekteyiz.Tavşanlara ödül olarak kurabiye parçaları,meyve,ceviz,badem,meyve az,bir iki günde bir meyve ,kepekli kurabiye sevdiği gıdalardandır.Tavşanınıza kafes içinde yem ve su vermek onu mutlu etmez.Tavşan yavrularına mama yasaktır.Hazır tavşan mamalarında mineral ve protein açısından zengin pelletler ve buğday ,arpa karışımı günde 1-2 avuç yer ama fazla besleme tavşanlarda şişmanlık obesite olmasına neden olur.Karabuğday ve arpa altınbaşak veya kepekli çubuklarıda sever. 

 *Tavşanların ortam sıcaklığı ne olmalıdır? 

 -Tavşanların ortam sıcaklığı 10 derecenin altına inmemelidir,30 derecenin üzerine çıkmamalıdır.Tavşanlar için optimum sıcaklık 15-25 derecedir.Özellikle balkonda bulunan tavşanların yazın kulaklarının ıslatılması gerekmektedir. 

 *Tavşanların ortalama kilosu ne kadardır? 

 -Tavşanların ortalama kilosu 3-6 kg dır.Tavşanların koku alma duyuları gelişmiştir. 

 *Tavşanlarda ishalin sebepleri nelerdir? 

 -Tavşan yavrularında ishal fazladır.Tavşanlarda enfeksiyon (bakteri,virüs,parazit), beslenme hataları.İshal olan tavşanlarda halsizlik,ateş,yemek yemez,halsizlik,sıvı kaybı görülmektedir.Tavşanlarda boyalı kağıt,kartonlar yasaktır.Kurşun ve kimyasal boyalar kronik zehirlenmelere neden olmakta bu durumda tavşanda ishal görülebilmektedir. Sindirim sistemi gelişmeden yaş sebze meyve,marul kıvırcık,domates,elma yasak(6 aydan önce yasaktır)6 aydan sonra haftada 1-2 kez verilmelidir.Yavru tavşanlara 20 günlükten itibaren kuru ot,kuru yonca(temini zordur)kuru yonca ve unlu pelet tercihtir. 

 *Tavşanlarda kemirmeyi engelleme yöntemi varmıdıdr?

 -El çırpması ile engellenir.Tavşanlarda özellikle 1 yaş sonrası kemirme kazaları azalmaktadır.Ev ortamında özellikle kabloları gizlemek gerekmektedir. 

*Tavşan tüyünün zararlarına karşı nasıl önlem alabiliriz?Tavşanlarda kulak uyuzu görülürmü? 

 -Tavşanlara yılda bir kuduz,iki ayda bir parazit ilacı ve pire keneye karşı koruma yapılmaktadır.Tavşanlarda tırnak kesimi iki ayda bir yapılmalıdır.Çene ve dişler maksimum 6 ayda bir kontrol edilmelidir.Uzayan dişler kesilmelidir. Tavşanlarda kulak uyuzu çok sık görülen vakadır..Tavşanlarda görülen kulak uyuzu tipleri psoroptes canucili’dir.Özellikle kahverengi kabuk görüntüsü ile karakterizedir. 

 *Tavşanlarda diş sağlığı neden önemlidir? 

 -Tavşanlarda dişler sürekli uzamaktadır beslenme tavşanlarda çok önemlidir çünkü tavşanların ön dişlerinde düzenli aşınma olmaktadır.Tavşanlarda içgüdüsel bir güdüsel kemirme hareketi vardır.Tavşanlardaki bu kemirme hareketi sırasında arka dişlerde birbirine sürterek aşınmış olur.Tavşanın çene yapısında bir bozukluk varsa ön dişlerde cisimlerin kemirilmesi ile aşınma devam ederken arka dişlerde sürekli bir uzama görülmektedir bunun sonucu olarak çenenin tam kapanmamasına bağlı olarak ön dişlerde kemirme pozisyonu ortadan kalkmaktadır.Ön dişlerde arka dişler gibi sürekli uzamaya devam eder dişler üst ve alt dudak ve damağa baskı uygulanarak buralarda yaralara neden olmaktadır. 

 *Tavşanlar nasıl tutulmalıdır? 

 -Tavşanlar elle enseden diğer el ile bacaklardan kavranarak tutulmalıdır bel kemiği ve ayak kırılma riski vardır.Tavşan kendini emniyette hissetmelidir arka ayakları yere basmalıdır. 

 *Yavru tavşan anne sütünü ne kadar zaman emmelidir?Yavru tavşan bakımı nasıl olmalıdır? 

 -Yavru tavşanlar anne sütünü 30 -45 gün emmelidir.İnek sütü kesinlikle yasaktır.Tavşan yavrularına 15 günden sonra anne sütü+Kuru yonca+Kuru saman+Pelet yem(unlu pelet yemler)1 aylıktan sonra sütten kesilince 400-600 gr sebze ve yeşillikler 3 aydan sonra haftada 1-2 kez vermek yeterlidir. 

 *Tavşanlarda tüy topu ve mide tıkanmasının sebepleri nelerdir? 

 -Tavşanlarda yanlış beslenmeden meydana gelir.Tavşanların beslenmesinde çok yüksek karbonhidrat ve az lif içeren besinlerin verilmesinden kaynaklanır.Teşhiste radyolojik yöntemden yararlanmaktayız acil veteriner müdahalesi gerekmektedir. 

 *Tavşanlarda ısı çarpması nedir?

 -Tavşanlar ısıya çok duyarlıdır bu tür termal ısı değişikliklerinde vücut ısıları tavşanların yükselir ve solunum güçlükleri başlar acil olarak veteriner hekime başvurmak gereklidir.Bu esnada ıslak havluya sarmak,serin ortama almak,bol su vermek faydalı olacaktır. 

 *Tavşan vakalarında en yoğun kliniğinize gelen vakalar nelerdir?

 -Kulak uyuzu(psoroptes canucili),solunum yolu hastalıkları, apse(staphylococcus),rinworm, genital enfeksiyonlar,pseüdo tüberkülozis vakaları tavşanlarda sık olarak karşılaştığımız vakalardır.

 *Tavşanlarda en iyi dezenfeksiyon yöntemi? 

 -% 1lik çamaşır suyu spreyi kullanılabilmektedir.Tavşan ortamında kullanılabilen güvenli bir dezekfektandır. 

*Tavşanlar tüy dökerlermi? 

 -Tavşanlar 3 ayda bir çok az veya çok fazla miktarda tüy dökebilirler.

 *Yeni alınan tavşanlarda öncelikle yapılması gereken nedir? -Petşhoplardan vs. alınan tavşanlarda öncelikle bir veteriner hekime götürülerek dışkı tahlili yapılması gerekmektedir.Tavşan yavruları iki haftalıkken karantinaya alınması gerekmektedir.Tavşanlarda karantina koksidiyoz yönünden önemlidir.Bu özellikle yavru tavşanlarda ölümcül bir hastalıktır.Erken teşhiste koksidiyoz tedavi edilebilir bir hastalıktır,özellikle yavru tavşanlarda karın şişliği şiddetli ishalle karekterizedir. 

 *Tavşanlarda deri hastalıkları görülürmü? 

 -Evet çok sık görülmektedir.Tavşanlarda 20’ye yakın deri hastalığı görülmektedir.Acil veteriner hekim müdehalesi gerekmektedir.Tavşanlardaki deri hastalıklarında kazıntı alınması gerekmektedir. 

 *Tavşan bakımında en önemli kurallar nelerdir? 

 -Tavşanlar için düzgün,temiz hjyenik bir ortam yaratılmalı dengeli bir beslenme uygulanmalıdır.Yeterli hareket alanında egsersiz yapmalıdır.Tavşanın ortamında deodorant,toz,oda spreyi,kötü havalandırma ,aşırı sıcak,kalabalık havasız ortam da tutulmak,çok fazla yeşillik vermek,yavrularda yeşilliği erken vermek ve inek sütü kesinlikle kullanılmamalıdır. 

 *Tavşan hastalıkları ve tavşanımızın hasta olduğunu nasıl anlarız? 

 -Tavşanın hareketsizleşmesi -Tavşanın kabız olması -Tavşanın karın şişkinliği -Tavşanda sulu burun mukozası -Tavşanda gözlerin canlılığını yitirmesi -Tavşanlarda hırıltılı solunum -Tavşanın kürkünün canlılığını yitirmesi -Tavşanın zayıf olması -Tavşanda denge kordinasyon eksikliği -Tavşanda öksürme -Tavşanın diş hastalıkları

 Bu tür durumlarda acil veteriner hekime başvurmanızı tavsiye ederiz. 

 *Tavşanlarda idrardan kan gelmesi normalmidir? 

 -Hayır kesinlikle normal değildir.Tavşanınız idrarını yapamıyorsa veya zor yapıyorsa acil veteriner hekiminize baş vurmanız gerekmektedir. Pyometra(rahim içi iltihabı) olgularında,kum ve böbrek taşı olgularında görülmekte tavşanlarda 1-2 haftada kilo kaybı görülmektedir. 

 *Tavşanlarda diş hastalıkları önemlimidir? 

 -Evet en yoğun karşılaştığımız hastalığıdır.Bu çoğunlukla doğru beslememekten kaynaklanmaktadır.Diğer bir nedeni de genetik olmasıdır.Unutmamamız gereken tavşanların dişlerinin devamlı olarak büyümesidir ve yavru yavru döneminde 6 ayda bir yetişkinlerde yılda bir veteriner kontrolü şarttır. 

 *Tavşanlarda tuvalet eğitimi nasıl verilir? -Tavşan tuvalet eğitimi sırasında kafeste kalmalıdır.Tuvalet kabı alınır kafesin içinde daha önce yapmış olduğu dışkıları kabın içine koyunuz samanı idrarla ıslatarak kabın içine koyunuz uygun kaba yapıncaya kadar bu eğitimi tekrarlayınız.Bu arada tavşanınız stresteyse sık dışkılama eğilimindedir.Tavşanlarda tuvalet alışkanlığı içgüdüseldir aynı yere yapma eğilimi içindedirler.Tavşanlarda tuvalet alışkanlığı için plastik tas kullanılır.Tavşanın tuvalet kabının içine kokulu talaş ve kum koymayınız.Tavşanın tuvalet kabı her gün değiştirilmelidir.Tavşanlarda tuvalet eğitimi 3 aylıktan sonra yapılmalıdır. 

 *Tavşanlar için olumsuz kabul ettiğiniz faktörler nelerdir?

 -Tavşanların hassas iskelet yapısı vardır tutma şekli kesinlikle önemlidir.Yüksek nem ve sıcaklık gebelik döneminde özellikle rahatsız eder.Doğrudan güneş ışığı tavşanlarda ısı çarpmasına neden olur.İleri yaşlarda yetersiz havalandırma -yetersiz ve temiz olmayan içme suyu vermeyiniz.Ulaşım durumlarında kalabalık tavşanlarda stres ve anksiyete yaratır ve panik üst seviyelere ulaşabilir. 

 *Tavşanlara diş sağlığı için ne verilmelidir? 

 -Tavşanlara yüksek lifli diyet yem verilmeli (saman ve kuru ot).6 ayda bir dişlerle ilgili olarak veteriner hekim kontrolü şarttır.Tahta sağlanmalıdır.Oyuncaklar izolasyon,kafes,spor egsersiz,sessiz ve sakin bir ortam sağlanmalıdır. 

 *Tavşanlarda tüy bakımı ve dökülmesinin engellenmesi nasıl olmalıdır? 

 -Tavşanların haftada bir kez tüyleri taranmalıdır.Bu tarama işlemi uzun tüylü tavşanlarda daha sık yapılmalıdır.Tavşanlarda kürk değişimi olmaktadır,mevsim geçişlerinde kış kürkü –yaz kürkü değişim zamanlarında dökülen tüy sayısında artma görülür. 

 *Tavşanlar yıkanır mı? 

 -Tavşanlar yıkanmaz.Yıkama sonrası üşütebilirler.Nemli bezle silme işlemi önermekteyiz.Ama ayaklar hijyen açısından yıkanabilir.

 *Tavşanlarda tümör(kanser) görülür mü?Tedavisi? 

 -Evet görülür.Tavşanlarda tümör görülme olasılığı ırk,cinsiyet,yaşa bağlı olarak değişir.En sık görülen tavşan tümörleri uterinadenokarsinom,lymphosarcoma,çeşitli neoplastik hastalıklar,meme papillomları,meme adenokarsinoma ve skuamöz hücreli yapılar görülebilir.